Szukasz Border Collie? Border Collie jest rasą, która staje się coraz bardziej popularna. W związku z tym bywa, że zakup szczeniaka wiąże się z niekoniecznie dobrym wyborem. Należy zwrócić szczególną uwagę na zdrowie przyszłego członka rodziny, dając temu pierwszeństwo przed wyglądem i umaszczeniem naszego przyszłego Border Collie. Jako hodowca kochający swoje psy pragnę by były one zdrowe, a urodzone w naszej hodowli szczenięta nie cierpiały i nie przysparzały problemów swojej przyszłej rodzinie. W związku z tym, w hodowli Magic Victory FCI wykonujemy swoim psom badania kośćca oraz szereg badań genetycznych, i innych według potrzeb.

HD-A   ED – 0,0   OCD: (-) (-) free

To badania kośćca, które są absolutnie podstawowe, powinny je mieć wykonane zarówno matka i ojciec szczeniaków. Prawo do autoryzowania wyników badań ma bardzo ograniczona grupa weterynarzy. Wynik badania jest wiarygodny po ukończeniu przez psa 12 m-cy. Idealne wyniki to:

HD: stawy biodrowe – A
ED: stawy łokciowe – prawy (0) i lewy (0)
OCD: stawy barkowe – prawy (0) i lewy (0) „free”

 

Dostępne genetyczne badania dla Border Collie w Polsce w laboratorium Laboklin

 

Źródło: Internet

Badania genetyczne nie są aktualnie oficjalnie wymagane, Związek Kynologiczny w Polsce cofnął do wyjaśnienia konieczność ich wykonywania. Badania te wiążą się z poniesieniem olbrzymich kosztów. Każdy, przyszły opiekun Border Collie chcący cieszyć się nienagannym zdrowiem swojego psiaka powinien szukać go wśród takich hodowli, w których zarówno matka jak i ojciec są przebadani. W pierwszej kolejności pod względem dysplazji, a kolejno genetycznie i według potrzeb.  W Polsce, w laboratorium Laboklin dostępnych jest jedenaście badań genetycznych, które jednoznacznie wskażą, które psy są zdrowe, które chore, a które są nosicielami danej choroby (carrier). Chore psy absolutnie NIE powinny być dopuszczane do hodowli. Psy, które są nosicielami poszczególnej choroby genetycznej mogą zostać użyte do dalszej hodowli jedynie w połączeniu z wolną od danej choroby drugą połówką.

Opis wszystkich badań

Dla rasy Border Collie w Polsce na dzień dzisiejszy dostępnych jest 11 testów, które pokazane zostały powyżej w ramce. Ich skróty to CEA, IGS, MH, NCL, TNS, MDR1, RNS- Raine syndrom, NS, DM, SLC, GG.

Warto zaznaczyć również, że część hodowców ma swoje psy przebadane jedynie klinicznie pod kątem jaskry , a to nie gwarantuje zdrowych szczeniąt. Jedynie zmniejsza nieco ryzyko zachorowań. Należy dopytać danego hodowcy jaki rodzaj badań był wykonany: genetyczny czy kliniczny pod kątem tej choroby.
Tylko ten rodzaj badań czyli badania genetyczne wykluczają w 100% wyżej wymienione choroby. Rozmnażać można poza osobnikami całkowicie wolnymi od nosicielstwa również ZDROWYCH nosicieli wadliwego genu pod warunkiem, że kojarzy się je ze zdrowymi osobnikami. Nigdy nie łączymy dwóch nosicieli i nigdy nie rozmnażamy żadnego chorego osobnika.
Do badań genetycznych zaliczamy również profil DNA czyli tzw „genetyczny odcisk palca”. Nie jest to test na jakąś chorobę ale badanie mające na celu potwierdzenie pochodzenia. Badanie bardzo istotne ponieważ daje 100% pewności, że dane szczenię jest po deklarowanych rodzicach i nie ma mowy o „podkładkach” od suk niehodowlanych czy z lewych miotów. 
Jeśli oboje rodziców mają oznaczone własne profile DNA to wtedy można to samo badanie zrobić szczeniakowi i porównać z wynikami rodziców. To oczywiście robi laboratorium, my nie musimy się o to martwić.

Poniżej krótki opis poszczególnych chorób genetycznych:


CEA – Collie eye anomaly / Anomalia oczu collie – nr badania 8304

Anomalia Oczu Collie ( ang. Collie Eye Anomaly) jest wrodzonym defektem tylnych struktur oka u psów ras collie, obejmuje uszkodzenia twardówki, naczyniówki, siatkówki a także nerwu wzrokowego, przy czym ślepota związana z odklejeniem się siatkówki lub znaczne wylewy krwi do przedniej komory oka dotyczą niewielkiego odsetku zwierząt dotkniętego tym schorzeniem.


NCL – Neuronal ceroid lipofuscinosis / Lipofuscynoza neuroceroidalna – nr badania 8075

Neuronowa lipofuscynoza ceroidowa – stanowi grupę dziedziczonych recesywnie chorób spichrzania lizosomalnego, które wpływają przede wszystkim na komórki nerwowe. Typowe kliniczne objawy tych postępujących chorób neurodegeneracyjnych obejmują nieprawidłowości w zachowaniu, problemy ze snem, upośledzenie umysłowe, otępienie, drgawki, nieprawidłowości motoryczne, takie jak ataksja, i / lub w większości przypadków problemy ze wzrokiem prowadzące do ślepoty.


TNS – Trapped neutrophil syndrome / Syndrom uwięźniętych neutrofili – nr badania 8143

oznacza Zespół uwięzionych Neutrofili, dziedziczną chorobę, w której szpik kostny produkuje neutrofile (białe komórki), ale nie jest w stanie skutecznie uwolnić ich do krwiobiegu. Zainfekowane szczenięta mają upośledzony układ odpornościowy i ostatecznie umierają z powodu infekcji, z którymi nie mogą walczyć.


MH – Malignant hyperthermia / Hipertermia złośliwa – nr badania 8062

Hipertermia złośliwa jest dziedzicznym zaburzeniem metabolicznym, które atakuje mięśnie szkieletowe, a więc wszystkie odpowiedzialne za ruch . Poprzez pewne czynniki drażniące mięśnie te zaczynają się kurczyć przez co silnie się ze sobą wiążą.Ta „praca mięśniowa” wymaga bardzo wysokiego metabolizmu w dotkniętych mięśniach, tj. Nie tylko zużywa dużo energii, ale także usuwa dużo tlenu z krwi i do tego uwalnia dużo CO2. Jak wszyscy wiemy poprzez silną pracę mięśni ciało się nagrzewa – jest to główny efekt tej choroby (hipertermii), ponieważ pies nagrzewa się przez silne skurcze mięśni .W krótkim czasie, tj. W ciągu kilku minut przy ataku choroby dochodzi do pierwszych objawów, takich jak kołatanie serca, spadek ciśnienia krwi i wzrost temperatury ciała.

 

IGS – Imerslund-Gräsbeck syndrome / Zespół Imerslund-Gräsbecka – nr badania 8475

Jelitowe zaburzenie wchłaniania kobalaminy czyli witaminy B12. Owa witamina nie jest wytwarzana przez organizm i musi być przyjmowana z pokarmem. Zaburzenie jej wchłaniania powoduje biegunkę, brak apetytu, zły stan ciała i brak wzrostu. Psa chorego za tę chorobę można leczyć przez dożywotnie , dożylne podawanie witaminy B12.

 

MDR1 – gene defect* (Ivermectin hypersensibility) / Defekt genu MDR1 – nr badania 8032

Mutacja genu MDR1 jest to dziedziczna nadwrażliwość na niektóre leki. Podanie leków na które pies jest nadwrażliwy może go nawet zabić.


RNS – Raine syndrome / Zespół Raine – nr badania 8394

Psia hypomineralizacja lub zespół Raine jest chorobą genetyczną atakującą Border Collies. Zaburzenie to powoduje silne zużycie zębów, powodujące zapalenie miazgi. Z czasem dochodzi do utraty wszystkich zębów.


SN – Sensory neuropathy / Neuropatia czuciowa – nr badania 8596

Neuropatia czuciowa (SN) to ciężka choroba neurologiczna spowodowana zwyrodnieniem zmysłów i, w mniejszym stopniu komórkami nerwowo ruchowymi. Początek choroby u dotkniętych Border Collies wynosi od 2 do 7 miesięcy, a objawy obejmują: kłucie nóg, rany samookaleczające (spowodowane nadmiernym przeżuwaniem lub lizaniem z powodu braku czucia w kończynach) i postępującą niespójnością chodu (ataksja). Progresywna utrata czucia występuje we wszystkich kończynach. Nietrzymanie moczu i niedomykalność mogą wystąpić w późniejszych stadiach choroby. Rokowanie jest słabe, bez skutecznego leczenia. Ponieważ jakość życia jest poważnie zagrożona, psy z SN podlegają eutanazji z powodów związanych z dobrostanem, zwykle przed ukończeniem dwóch lat.

 

DM – Degenerative myelopathy exon 2 / Mielopatia degeneracyjna exon 2 – nr badania 8158

Mielopatia zwyrodnieniowa (DM) to postępujące zaburzenie neurologiczne, które wpływa na rdzeń kręgowy psów. Psy, które odziedziczyły dwie wadliwe kopie, doświadczają rozkładu komórek odpowiedzialnych za wysyłanie i odbieranie sygnałów z mózgu, co powoduje objawy neurologiczne.
Choroba często zaczyna się od niestabilnego chodu, a pies może chybotać, gdy próbuje chodzić. W miarę postępu choroby tylne nogi psa osłabną, a pies w ogóle nie będzie w stanie chodzić.

 

SLC – Hyperurikosuria / Hiperurikozuria – nr badania 8154

Psy z tą mutacją genetyczną metabolizują odpady w postaci kwasu moczowego w moczu. Kwas moczowy tworzy twarde kamienie w pęcherzu, powodując ból i stan zapalny, gdy kamień porusza się przez drogi moczowe.

 

GG – Glaucoma and goniodysgenesis / Jaskra związana z goniodysgenezą – badanie nr 8635

Goniodysgeneza jest stanem spowodowanym przez nieprawidłowy i niekompletny rozwój przedniej komory, który może powodować nadmierne narastanie ciśnienia w oku. Jeśli stan nie zostanie poddany leczeniu, zwiększone ciśnienie w oku ostatecznie doprowadzi do trwałego uszkodzenia nerwu wzrokowego i ślepoty .
Większość postaci jaskry można podzielić na dwie kategorie: podstawową i wtórną. Termin jaskrę pierwotną stosuje się do opisania tych typów jaskry spowodowanych przez odziedziczoną cechę fizyczną lub fizjologiczną, na którą zwierzę było predysponowane w oparciu o genetykę. Cechy te są ogólnie recesywne i przekazywane z pokolenia na pokolenie.

 

CHV – Canine Herpes Virus

Canine Herpes Virus powoduje wysoką śmiertelność w łonie matki, resorpcję płodów. Szczenięta rodzą się martwe lub umierają w krótkim czasie po urodzeniu.

 

Profil DNA – Genetyczny Odcisk Palca

Do badań genetycznych zaliczamy również profil DNA czyli tzw „genetyczny odcisk palca” . Nie jest to test na jakąś chorobę ale badanie mające na celu potwierdzenie pochodzenia. Badanie bardzo istotne ponieważ daje 100% pewności, że dane szczenię jest po deklarowanych rodzicach i nie ma mowy o „podkładach” od suk niehodowlanych czy z lewych miotów. Jeśli oboje rodziców mają oznaczone własnie profile DNA to wtedy można to samo badanie zrobić szczeniakowi i porównać z wynikami rodziców. To oczywiście robi laboratorium więc nie musimy się martwić , że nie będziemy potrafili bo się nie znamy.

 

 

Opis podanych badań genetycznych ujęła w całość: Marta Janusz.
Rozszerzenie opisów zostało przeze mnie wprowadzona na podstawie Przewodnika LABOKLIN / PSLWMZ  „Wybrane wrodzone wady rozwojowe i choroby dziedziczne u psów i kotów” pod redakcją prof. dr. hab Antoniego Schollenbergera.

Przystań Liliany